عده‌ای در پاکستان بعد از ترورش تازه متوجه شده بودند که او یک ایرانی است، او در کنار زبان‌های انگلیسی و عربی، چنان به اردو تسلط داشت که به این زبان شعر هم می‌گفت.

نادر گنجی فرزند شهید صادق گنجی دیپلمات ایران در پاکستان به مناسبت بیستمین سالگرد شهادت پدر خود طی یادداشتی به فعالیت‌ها و نحوه شهادت وی پرداخته که از نظر خوانندگان می‌گذرد.

* دیپلماتی که از زمان شهادتش خبر داشت
28 آذرماه سال 1369 شمسی، سالروز شهادت مرد جوانی است که پاکستان هرگز خاطره او را از یاد نخواهد برد. شهید صادق گنجی حتی انگار می‌دانست که قرار است شهید شود. چند هفته پیش از شهادت، با اشاره به قبول قطعنامه به سید بزرگوار شهید آوینی گفت: «برای کسانی که بخواهند هنوز در شهادت باز است» و پس از شهادت، یکی از روزنامه‌های پاکستان به نقل از او در یکی از مراسم تودیعش نوشت: «هنگام جدایی من از لاهور حادثه‌ای کوچک رخ خواهد داد» (و البته که برای ما بزرگ بود). بالاخره با وجود تهدیدات فراوان، او در حالی که از آخرین و پنجاه و پنجمین مراسم تودیعی که از طرف ادبا، شعرا و نویسندگان پاکستان در هتل اینترنشنال لاهور به افتخارش برپا می‌شد بیرون می‌آمد توسط گروهک سپاه صحابه به ضرب گلوله به شهادت رسید و لاهور برای همیشه از خون پاکش گلگون شد. صادق که ترور شد انگار لاهور گیج بود.

                          

* روایت نشریات پاکستانی از شهادت گنجی
بیش از سه هزار نفر از مردم گریان و مبهوت مقابل خانه فرهنگ ایران تجمع کردند و صبح روز بعد، روزنامه‌ها و نشریات پاکستانی خبر شهادتش را با القابی مثل «قلب تپنده لاهور رفت»، «فاتح لاهور به ضرب گلوله کشته شد» و امثالهم تیتر کردند.

حتی عده‌ای در پاکستان بعد از ترورش تازه متوجه شده بودند که او یک ایرانی است. شهید، در کنار زبان‌های انگلیسی و عربی، چنان به اردو تسلط داشت که به این زبان شعر هم می‌گفت. همان اشعاری که دوستان پاکستانی‌اش در هر بار سفر به ایران با طنین زیبا و سبک خاص اشعار اردو، آنها را برایمان می‌خوانند و همان دوستانی که با وجود تهدیدات و فشارهای سپاه صحابه و وهابیون از پیگیری پرونده مجازات قاتلانش و از دنباله روی راهش دست نکشیدند.

                           

* جوان 23 ساله‌ای که دیپلمات شد
صادق گنجی متولد اردیبهشت سال 1342 بود. 8 ساله بود که پدرش را از دست داد، در دوران انقلاب بسیار فعال بود، در شهرستان مادری‌اش، دشتستان کلاس‌های درس عقیدتی- سیاسی برپا می‌کرد و ساعات زیادی را به مباحثه با جوانان دیگر و مخالفان می‌گذراند. یکبار نیز بازداشت شد ولی به دلیل سن کم به زودی آزاد شد. با آغاز جنگ نیز به عنوان مبلغ بارها به جبهه‌های نبرد اعزام شد. طلبه جوان مدرسه عالی شهید مطهری که البته بسیار زود مورد توجه آیت الله امامی کاشانی نیز قرار گرفت، برادر کوچکترش شهید نادر و داماد خانواده یعنی شهید هوشنگ را در همین جبهه‌ها از دست داد. تنها پس از شروع اندک زمانی از کار در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در سن 23 سالگی با عنوان رئیس خانه فرهنگ ایران در لاهور به کشور پاکستان اعزام شد.

                                  

در مدت حضور در پاکستان، از او 13 اثر ارزشمند درباره این کشور با مضامینی نظیر مطبوعات پاکستان، مسیحیت در پاکستان، زن در پاکستان، احزاب پاکستان، مراکز فرهنگی در پاکستان و امثالهم به جای مانده است که هر کدام سر فصل آشنایی با بخشی از فرهنگ و سیاست شبه قاره است.

                              

* گفت‌وگو با بی‌نظیر بوتو به زبان‌های مختلف
شهید همیشه گشاده رو و البته مهمان نواز بود. گاهی زنگ درب خانه فرهنگ ایران، نیمه شب‌ها هم به صدا در می‌آمد و او برای حل اختلافات مردم محلی و حتی زن و شوهرها دفتر کارش را باز می‌کرد و در آنجا ساعت‌ها با آنها صحبت می‌کرد تا مشکل رفع شود.
شوخ طبع بود و دوست داشتنی، تا آنجا که در حاشیه یکی از کنفرانس‌ها با بی نظیر بوتو به گفت‌وگو می‌پردازد و معروف است که او به هر زبانی که صحبت می‌کرده، صادق جواب را به زبان دیگری می‌داده است.

                        

پس از شهادتش بسیاری از شخصیت‌های علمی، مذهبی، فرهنگی و سیاسی پاکستان از او بارها یاد کردند. خطبا و امامان جماعت شیعه و سنی پاکستان، او را نماینده جهان اسلام و سیاستمداران این کشور او را سرمایه‌ای نامیدند که در قرن‌ها به ندرت تکرار می‌شود.

گاهی حتی با لباس‌های محلی در مجامع مخالفان در پاکستان حضور می‌یافت، حرف آنها را گوش می‌داد و با آنها بحث می‌کرد تا شناسایی نشود. معروف است که بعضی شب‌ها پیاده در کوچه پس کوچه‌های لاهور قدم میزد و با مردم کوچه سخن می‌گفت.

                                  

* تلاش برای معرفی مقام معظم رهبری پس از رحلت امام (ره) در پاکستان
پس از رحلت حضرت امام(ره)، برای نشان دادن اتحاد و یکپارچگی ایران و اینکه مسلمین جهان رهبر جدید مدیر، مدبر و آگاهی خواهند داشت که راه امام(ره) را همچون خود او رهبری خواهد کرد، ده‌ها مصاحبه انجام داد تا به پاکستانی‌های مشتاق امام و اندوهگین در غم فراق او نشان دهد که امام جانشین به حقی خواهد داشت و جای نگرانی وجود نخواهد داشت.

همیشه در هر سفر، یا حاشیه هر کنفرانس، وقتی با نمایندگانی از پاکستان صحبت می‌کنم و نام پدرم را می‌گویم به گرمی استقبال می‌کنند و بارها برای سفر به پاکستان یا کشمیر دعوت می‌شوم. مدت کوتاهی قبل، وقتی در یکی از میزگردهای سازمان ملل متحد با عنوان تروریسم و حقوق بشر از وجود هزاران قربانی تروریسم و جنایت‌های گروهک‌های تروریستی مثل منافقین در ایران سخن گفتم، در بین حضار نظرات متفاوتی وجود داشت، پاکستانی‌های حاضر با آنکه گروهک‌های ایرانی را به درستی نمی‌شناختند، با یاد کردن از نام پدر از مظلومیت ملت ایران دفاع کردند و ماهیت و آبشخور گروهکی چون منافقین و دیگر گروه‌های تروریستی را همچون سپاه صحابه مطرح کردند.
                            
بعد از آن به زودی مرا به تمام پاکستانی‌های حاضر در آن کنفرانس معرفی کردند و با سخنان گرم آنها ساعات زیادی را در مهمانیشان به بحث نشستیم. افتخار می‌کردم که شهید گنجی هنوز در یادها هست و اینکه سرمایه‌ای است که در کشوری دیگر نیز موجب دلگرمیست.

                          

* سرنوشت سپاه صحابه
در کارنامه شهید صادق گنجی خدمات ارزشمند بسیاری به اسلام، ایران و مردم پاکستان به چشم می‌خورد. او برای نشان دادن فرهنگ و ادب ایرانی، رساندن پیام اسلام ناب محمدی(ص) و رهبری امام خمینی (ره) و نهایتاً صلح و دوستی پایدار بین مسلمین جهان تلاش زیادی کرد و به لطف خداوند بسیاری از آنها به بار نشست. پیروی از راه حق توسط آزاد مردان همچنان ادامه دارد و هرگز متوقف نخواهد شد، فقط گاهی کمرنگ‌تر و گاهی پررنگ‌تر است. تروریست‌ها ممکن است با مبادرت به کشتن انسان‌ها به اهداف کوتاه مدت خود دست یابند، ولی در بلند مدت قطعاً خود آنها بزرگترین قربانی این حوادث خواهند بود. امروز یاد شهید گنجی در قلب مردم پاکستان زنده است و سپاه صحابه که لکه‌های ننگین بسیاری را در تاریخ به جای گذاشته است، به یاری خداوند متلاشی شده است. چه خیال خامی که می‌پندارند با از بین بردن چنین انسانهایی قلب انقلاب از کار خواهد افتاد حال آنکه قطره قطره خون شهدا ریشه‌های تنومند انقلاب را در بین تمامی ملت‌های آزادی خواه و ستمدیده گسترده تر خواهد کرد.